Co to jest wentylacja?
Wentylacja jest to proces wymiany powietrza, polegający na dostarczeniu
do pomieszczeń powietrza zewnętrznego do pokoi i kuchni, zapewnieniu
skutecznego przepływu między pomieszczeniami oraz usunięciu
zanieczyszczonego powietrza i wydzielanych substancji przez kratki
wentylacyjne znajdujące się w łazience, kuchni, garderobie, WC.
Wentylacja pomieszczeń może przebiegać w sposób naturalny (wentylacja
naturalna/grawitacyjna) lub z wykorzystaniem wentylatorów (wentylacja
mechaniczna).
Wentylacja naturalna i mechaniczna
Wentylacja naturalna zwana również grawitacyjną wykorzystuje różnice
gęstości powietrza wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia. Powietrze
napływa przez nieszczelności w oknach i ścianach oraz przez zamontowane
nawiewniki okienne lub ścienne. Następnie następuje wymieszanie z
powietrzem znajdującym się w pomieszczeniu, przepływ do pomieszczeń z
kanałami wentylacyjnymi i usunięcie wraz z zanieczyszczeniami.
Wentylacja mechaniczna - wymiana powietrza wywołana jest wentylatorem
zamontowanych na wyciągu (wentylacja mechaniczna wywiewna) lub na
wyciągu i na nawiewie (wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna).
Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna jest niezależna od warunków
atmosferycznych, określona ilość powietrza jest stale dostarczana i
usuwana z pomieszczeń.
Jak działa wentylacja naturalna?
Wentylacja polega na wymianie z pomieszczeń zużytego powietrza i wprowadzeniu w jego miejsce świeżego. Siłą napędową w wentylacji naturalnej (zwanej też grawitacyjną) jest różnica gęstości powietrza zimnego (świeżego na zewnątrz pomieszczeń) i ciepłego (obecnego wewnątrz pomieszczeń). Mówiąc wprost wentylacja naturalna działa prawidłowo tylko w okresie zimowym, kiedy na zewnątrz jest temperatura zdecydowanie niższa niż wewnątrz domu. Dodatkowe zmiany w wentylacji pomieszczeń może wprowadzić działanie wiatru na budynek – może on wzmóc wentylację lub ją osłabić.
Trzeba również pamiętać, że sprawność wentylacji w naszym domu zależy również od przewodów wentylacyjnych potocznie nazywanych kominami – im są one wyższe tym wentylacja działa lepiej (w typowych blokach mieszkalnych na ostatnich kondygnacjach z reguły występują zaburzenia w usuwaniu powietrza w kuchni, łazience i w.c., co jest spowodowane również przez zbyt niskie przewody wentylacyjne). Aby wspomóc wywiew można zastosować tzw. dachowe wywietrzniki: nie mechaniczne (np. wykonane z laminatu poliestrowo – szklanego) lub mechaniczne. Wspomagają one naturalny wywiew powietrza poprzez działający na nie wiatr, a także zabezpieczają przed nawiewaniem powietrza zewnętrznego do kanału wentylacyjnego.
Powietrze z zewnątrz napływa do pomieszczeń mieszkalnych (pokój dzienny, sypialnia) „nieszczelnościami” (czyli przez starego typu nieszczelne okna) lub nawiewnikami (montowanymi w oknach lub ścianach) i opuszcza mieszkanie sprawnymi kanałami wentylacyjnymi (kratki wentylacyjne w kuchni, łazience lub w.c.).
W celu zapewnienia prawidłowo działającej wentylacji naturalnej musimy zadbać, aby pomiędzy pokojami pod skrzydłami drzwiowymi pozostawić szczeliny o wysokości 1 cm na całej szerokości drzwi, a dodatkowo w dolnej części drzwi łazienkowych, w.c., kuchennych i garderoby wykonać otwory o powierzchni 220 cm2 (mogą to być np. kratki lub okrągłe otwory).
Dlaczego należy poprawnie wentylować pomieszczenia?
Powietrze znajdujące się wewnątrz pomieszczenia ulega zanieczyszczeniu i
zawilgoceniu pod wpływem zachodzących procesów, takich jak: oddychanie,
gotowanie, suszenie, pranie, kąpiel. Materiały do wykańczania wnętrze
oraz meble związki, które są niebezpieczne dla osób przebywających w
pomieszczeniu. Z każdym rokiem zwiększa się liczba użytkowników
nowoczesnych okien, które charakteryzują się dużą szczelnością. Wysoki
współczynnik dźwiękoszczelności jest jak najbardziej pożądany, natomiast
brak napływu świeżego powietrza z zewnątrz naraża użytkowników na:
- wzrost wilgoci, a w efekcie rozwój pleśni i grzybów na profilach
okiennych, pod parapetem, w narożu pokoi,
- roszenie się pary wodnej na szybach oraz innych chłodnych
powierzchniach, np. ściany i meble;
- kondensację zanieczyszczeń toksycznych emitowanych przez meble i
materiały wykończeniowe;
- niedobór powietrza potrzebnego do spalania paliwa w piecach
gazowych, kominkach itp.;
- ryzyko wydzielenia szkodliwego tlenku wegla;
- nawiew powietrza zewnętrznego przez kratki wentylacyjne w kuchni i
łazience;
Każdy z wyżej wymienionych czynników, nie tylko obniża komfort
użytkowania budynku, ale stanowi również bezpośrednie zagrożenie dla
zdrowia a nawet życia mieszkańców , którzy mogą odczuwać zmęczenie, ból
i zawroty głowy; podrażnienia błony śluzowej nosa, podrażnienia gardła,
podrażnienia skóry, uczulenia, alergie;
Jak obliczyć wypadkową izolacyjność akustyczną okna z nawiewnikiem?
Nawiewnik okienny zamontowany w oknie wpływa na izolacyjność akustyczną całego okna. Dla okna o współczynniku akustycznym 33dB i nawiewnika o
takim samym współczynniku wypadkowej wartości nie można przyjąć na poziomie 33dB. W przypadku okien izolacyjność akustyczna określana jest
parametrem R
w (wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej okna bez nawiewnika, podawany przez producenta okien), natomiast w przypadku
nawiewników jest on określany jako D
n,e,w (elementarna znormalizowana różnica poziomów dla elementów o powierzchni mniejszej od 1 m² - a takie
są właśnie nawiewniki, podawany przez producentów nawiewników).
Zależność pomiędzy współczynnikiem izolacyjności akustycznej okna i nawiewnika określa przedstawiony poniżej wzór, który poza wymienionymi
współczynnikami R
w okna i D
n,e,w nawiewnika uwzględnia również powierzchnię okna oraz (S), liczbę nawiewników na oknie (n).
- Rw,wyp - wypadkowy wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej okna z nawiewnikiem, dB
- Rw - wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej okna bez nawiewnika (podawany przez producenta okien), dB
- S - powierzchnia okna, m²
- n - liczba nawiewników na oknie
- Dn,e,w - wskaźnik elementarnej znormalizowanej różnicy poziomów ciśnienia akustycznego nawiewnika, dB (podawany przez producentów nawiewników)
Dn,e,w nawiewnika zamkniętego [dB] |
Rw okna [dB] |
Rw wypadkowe okna o pow. 2,25 m² z nawiewnikiem [dB] |
Rw wypadkowe okna o pow. 3,40 m² z nawiewnikiem [dB] |
Rw wypadkowe okna o pow. 4,50 m² z nawiewnikiem [dB] |
34 |
32 |
26,2 |
27,4 |
28,2 |
34 |
26,6 |
28 |
28,9 |
36 |
26,9 |
28,5 |
29,4 |
38 |
27,1 |
28,8 |
29,8 |
40 |
27,3 |
29 |
30,1 |
42 |
27,4 |
29,1 |
30,2 |
44 |
27,4 |
29,2 |
30,3 |
37 |
32 |
28,2 |
29,1 |
29,7 |
34 |
28,9 |
30,1 |
30,7 |
36 |
29,4 |
30,8 |
31,6 |
38 |
29,8 |
31,3 |
32,2 |
40 |
30,1 |
31,6 |
32,6 |
42 |
30,2 |
31,9 |
33 |
44 |
30,3 |
32 |
33,2 |
40 |
32 |
29,7 |
30,3 |
30,7 |
34 |
30,7 |
31,6 |
32,1 |
36 |
31,6 |
32,6 |
33,2 |
38 |
32,2 |
33,4 |
34,2 |
40 |
32,6 |
34 |
34,9 |
42 |
32,9 |
34,5 |
35,4 |
44 |
33,1 |
34,8 |
35,8 |
44 |
32 |
30,9 |
31,3 |
31,4 |
34 |
32,4 |
32,9 |
33,1 |
36 |
33,7 |
34,3 |
34,7 |
38 |
34,7 |
35,6 |
36,1 |
40 |
35,6 |
36,6 |
37,2 |
42 |
36,2 |
37,4 |
38,2 |
44 |
36,6 |
38 |
38,9 |
49 |
32 |
31,6 |
31,8 |
31,8 |
44 |
40,2 |
41,1 |
41,7 |
Przykłady obliczenia wypadkowej izolacyjności akustycznej okna z zamkniętym nawiewnikiem